Kancelarija OEBS-a za ljudska prava i demokratske institucije (ODIHR) preporučila je Crnoj Gori da dopuni izborni zakon i jasno definiše zvanični početak i kraj kampanje. Tim preporukama, zvanično datim nakon posljednjih parlamentarnih izbora u Crnoj Gori koje je pratila posmatračka misija OEBS–ODIHR, baviće se u predstojećem periodu parlamentarni odbor za izborne reforme, što je i precizirano u odluci o njegovom osnivanju.

OEBS–ODIHR je predložio da bi političke stranke trebalo da se usaglase o usvajanju etičkog kodeksa tokom izborne kampanje.

– U cilju povećanja transparentnosti, treba razmotriti uslov da izborni takmičari dostavljaju privremene izvještaje o troškovima kampanje prije izbornog dana. U cilju blagovremenog i efikasnog ispunjavanja zadatka, Agenciji za sprečavanje korupcije (ASK) treba obezbijediti odgovarajuće kapacitete i resurse – sugerisali su iz OEBS–ODIHR.

Oni smatraju da bi trebalo sprovesti mjere za obezbjeđivanje nepristrasnosti i profesionalizma organa za sprovođenje izbora, a posebno za rješavanje mogućih sukoba interesa i izbjegavanje političke tenzije.

– Mogao bi se razmotriti i uslov da članovi potpišu kodeks ponašanja kako bi se osigurala njihova nepristrasnost, profesionalnost i neutralnost. Više napora treba uložiti u dodatno povećanje ljudskih i operativnih kapaciteta Državne izborne komisije (DIK) – navodi se u preporukama OEBS–ODIHR.

Vezano za izborne manipulacije, preporučeno je da državni organi ispitaju sve navode o tome. Ističu da je na dan izbora 16.oktobar 2016.godine OEBS uočio da se oko 99 iniciranih slučajeva bazira na žalbama MANS-a, 19 na žalbama političkih stranaka, 26 je stiglo od policije, devet od građana i četiri od specijalnog tužioca na njegovu ličnu inicijativu.

U OEBS-u smatraju da proces reforme izbora treba da bude sveobuhvatan i završen mnogo prije sljedećih izbora, što ostaje kao otvoreno pitanje, imajući u vidu da je u pitanju složen posao, a odbor je tek nedavno kompletiran.

– Pored toga, DIK bi trebalo da bude proaktivnija u smislu pravoremenog donošenja propisa koji se odnose na nedostatke i nedoslednosti izbornog zakona, kao i u smislu obezbjeđivanja njihove dosledne primjene – konstatovali su iz OEBS–ODIHR-a.

Kako su dalje sugerisali, u cilju unapređenja transparentnosti i odgovornosti organa za sprovođenje izbora i sticanja povjerenja učesnika u izbornom procesu, medijima treba omogućiti pristup svim sjednicama DIK-a, a DIK treba da blagovremeno objavljuje sva relevantna dokumenta, uključujući i odluke.

M.V.

---

Sjednice Komisije često bile neefikasne
Misija OEBS–ODIHR konstatovala je da je tokom izbora 2016.godine DIK održavala redovne sjednice, ali su nepostojanje snažnog kolektivnog upravljanja, nedostatak menadžmenta i političke tenzije često bili razlog neefikasnosti i neproduktivnosti sjednica.

– Izborni zakon ne sadrži odredbu o nepristrasnosti i profesionalnosti članova izbornih tijela nakon njihovog imenovanja – piše u izvještaju.